Voorzitter,

Het valt onze fractie op dat het inmiddels een traditie is geworden om de kadernota maar gewoon financieel te houden. Vorig jaar bracht ik onze eigen verordening nog bij u in herinnering, waarin staat dat een nota wordt aangeboden waarin zowel de
beleidsmatige als de budgettaire uitgangspunten staan, en sprak ik het vertrouwen uit dat we dit jaar vast weer een échte kadernota zouden kunnen bespreken met elkaar.
U kunt zich vast wel onze teleurstelling voorstellen bij het lezen van deze inhoudsarme financiële kadernota. Daarbij wordt ook nog eens voorgesteld om een aantal integrale afwegingen die we op dit moment zouden maken toch maar voor ons
uit te schuiven naar november. Dat neigt naar ons idee naar de bekende struisvogelpolitiek. Kop in het zand en hopen dat het overwaait. Dit heeft weinig te maken met regie voeren of besturen.

Gebrek aan regie

En regie voeren zal noodzakelijk zijn, want ondanks dat de financiële misère enigszins wordt verlicht door de uitkomsten van de meicirculaire, blijven we met schrikbarende cijfers zitten. Zowel GroenLinks als D66 hebben hier al meerdere malen voor gewaarschuwd en het is ongelooflijk jammer dat het nu is uitgekomen.
Natuurljk, de oorzaken liggen buiten het bereik van college of raad. En ongetwijfeld zullen we ook horen dat alle gemeentes hiermee kampen en dat het nog veel erger had gekund. Allemaal waar en de vraag is: Hoe gaan wij hier mee om?

Gaan we keuzes maken? Of wachten we af? Gaan we prioriteiten stellen? Of wachten we af? Gaan we daadkracht laten zien? Of wachten we af?

U voelt het al aankomen; als het aan GroenLinks ligt gaan we voor keuzes, prioriteiten en daadkracht. Daar zijn onze inwoners bij gebaat en daarmee kunnen we recht doen aan de gemeente die we willen zijn. Daarom zal ik ditmaal toch de diverse programma’s met u doorlopen om in ieder geval aan te geven waar onze prioriteiten liggen. GroenLinks hoopt van harte u allen te enthousiasmeren.

Programma 1: Dienstverlening

Dat er met betrekking tot het Voorjaarsbericht geen voorgestelde mutaties zijn is op zich positief. Dat er qua Kadernota wederom niks staat bevreemd ons. Ja, we zien dat er voor gekozen is om in de kadernota alleen nieuwe zaken te benoemen en die zijn er nu eenmaal niet, maar dat vinden wij wel een gemiste kans. De dienstverlening
is ook het gezicht van de gemeente naar inwoners toe. Dàt is wat de meeste inwoners zien en ervaren van ons. Is daar dan werkelijk niks over te schrijven?
Daarnaast is er eerder 1 toezegging gedaan wat betreft dit programma: De vergaderingen van de raad zouden een prominente plek krijgen op de website om inwoners beter mee te kunnen nemen in wat hier nu eigenlijk allemaal gebeurt.
Het staat er nog niet prominent op. Wanneer verwacht de wethouder dit wel voor elkaar te hebben of is er vanaf gezien en waarom dan? 
Wat wel heel goed en snel is geregeld, is het portaal met mail adres voor gedupeerden van de Toeslagenaffaire in Wormerland. Daar zijn we erg blij mee en we hopen vooral dat dit behulpzaam zal zijn voor de gedupeerden.

Programma 2: Ruimtelijke ontwikkeling
Ook hier zijn geen voorstellen voor beleidsmatige kaders. Geen prioriteiten, keuzes, daadkracht. En er speelt genoeg.
Het Heerenhuis in Spijkerboor bijvoorbeeld; Het lijkt wel alsof dit helemaal stil staat. Dit is een zeer belangrijke ontmoetingsplek voor niet niet alleen de Spijkerboorders, maar ook voor de regio. Staat er niet in het collegeprogramma dat sociale ontmoetingsplekken als zeer belangrijk worden gezien? Waarom laten we het Heerenhuis dan maar bungelen? Daarnaast lijkt ons dat in ieder geval het Heerenhuis als financieel risico zou moeten worden genoemd. Daarover kan toch niet gestruisvogeld worden.
Het Heerenhuis is niet het enige monument waar weinig tot geen beweging lijkt te zijn. We denken ook aan Pakhuis Wormerveer, het interieur van de Vermaning dat nutoch staat te ver stoffen, de Bartelsluis waar niets lijkt te gebeuren. Het zou enormhelpen als de Erfgoedverordening werd opgeleverd. We zien deze nu op de Langetermijn agenda staan voor de raad van 3 oktober en vertrouwen er op dat dit waargemaakt kan worden.
We vragen ons af waar de daadkracht op het gebied van wonen blijft. Zo’n belangrijk onderwerp en dan lezen we er niets over in de kadernota… Hoe staat het bijvoorbeeld met de motie opkoopbescherming die al geïmplementeerd had moeten
zijn. En over het Bestemmingsplan bedrijventerrein hadden wij graag meer, of eigenlijk überhaupt, iets gelezen. We weten allemaal dat er nu in plaats van 38 woningen een hotel komt. Dat is mogelijk dankzij ons bestemmingsplan. Wat denkt
het college hier aan te gaan doen? Er wordt nog meer gebouwd en we rekenen allemaal op woningen… Hoe gaat het college er voor zorgen dat het daadwerkelijk woningen worden? Ik geef een voorzetje: is het een idee om ons bestemmingsplan toch weer te herzien om zo te kunnen prioriteren, keuzes maken en daadkrachtig op te treden?

Voorzitter, ik ga snel door naar programma 3: Sociaal domein
GroenLinks maakt zich zorgen over de uitvoering van ons beleid. We geven in ieder beleidsstuk op dit gebied aan dat we de menselijke maat en de inwoners voorop stellen. In de praktijk blijkt het ingewikkeld om hier handen en voeten aan te geven. Te vaak lijkt de gemeente klem te zitten tussen financiële druk enerzijds en de noodzakelijke wensen van inwoners anderzijds. Is de wethouder met ons eens dat de balans maar al te vaak doorslaat naar de financiële druk waardoor de menselijke maat niet wordt gehanteerd? Wil de wethouder deze prioriteit ook verschuiven en er samen voor kiezen om de inwoners daadwerkelijk centraal te stellen? In dat geval zien we met graagte een voorstel daartoe tegemoet.

Tegelijk zien wij ook de overschrijdingen binnen dit domein. Het budget voor bovenregionale contractering geeft wederom een forse overschrijding. Waar worden deze kosten door veroorzaakt? Nu kunnen we niet zien of de gezinscoaches
inderdaad gaan zorgen voor een verlaging van de kosten. Begrijp ons niet verkeerd; we staan zeer zeker achter de gezinscoaches. Maar we vragen ons af of ze daadwerkelijk in het segment werkzaam zijn waar deze overschrijdingen van kosten plaatsvinden.

Dan programma 4: Maatschappelijke participatie: sport, welzijn en onderwijs
Je zou het niet zeggen, maar kunst en cultuur maken ook deel uit van dit programma. Het woord ‘kunst’ komt in het gehele document 1x voor. Het woord cultuur komt ook 1x voor. Namelijk in het stukje om aan te geven waar programma 4 over gaat. Dit gebrek aan ambitie om de ziel van de samenleving te ondersteunen en stimuleren is schrijnend. Daarom hoop ik vanavond een toezegging van de portefeuillehouder te ontlokken dat er in 2023 een start gemaakt zal worden met het ontwikkelen van een cultuurnota Wormerland. Ik verwacht daar zeker een daadkrachtige reactie, gezien het enthousiasme waarmee de portefeuillehouder zich vorig jaar heeft uitgesproken over het binnenslepen van deze portefeuille.

Voorzitter, we zijn blij dat een integraal huisvestingsplan onderwijshuisvesting wordt gezien als onontkoombaar. Jammer dat onze eerdere vragen en motie met betrekking tot de leerlingenprognose van de Eigenwijs niet serieus zijn genomen, waardoor er nu gewerkt moet worden met noodlokalen. Weinig ideaal voor de leerlingen en kostbaar voor de gemeente. Dus ook hier hopen wij op daadkracht en een vlotte oplevering van het huisvestingsplan en vooral de huisvesting zelf.

We begrijpen niet hoe Westertil en de Buurtcamping op het lijstje gewenst terecht zijn gekomen. Gezien het feit dat over beide al is besloten dat er afhankelijk van een evaluatie een vervolg zal plaatsvinden, horen beide niet op een lijstje voor integrale afweging te staan. We hadden hier nu juist al een keuze gemaakt.

In programma 5, Leefomgeving,
missen wij aandacht voor duurzaamheid. Daarnaast vinden we het ongelooflijk jammer, dat de start van het vernieuwen van het Gemeentelijk verkeer en vervoerplan wordt uitgesteld. Natuurlijk beseffen we dat er nog altijd een gebrek is aan ambtelijke capaciteit, maar dit zijn toch ook keuzes. Waar zet je je beperkte ambtelijke capaciteit op in? Stel heldere prioriteiten en neem het heft in handen.

Met betrekking tot het gemeentehuis moeten we niet klakkeloos accepteren dat er straks een hele vleugel leegstaat. Wees actief en creatief en zorg dat er per 1 januari 2024 nieuwe huurders zijn. Ook lijkt het ons goed om de hoge energiekosten aan te grijpen om de volgende stap te maken in de verduurzaming van de gemeente. Wanneer wilden we ook alweer energieneutraal zijn?

Met betrekking tot programma 6., Bestuur en organisatie,
zijn we blij met de getoonde daadkracht en prioritering op het gebied van de huisvestingstaken ontheemden. Dit is bijzonder goed opgepakt. Er zijn keuzes gemaakt waar daadkrachtig in is opgetreden. Een mooi voorbeeld van hoe het kan in onze gemeente.

Voorzitter,
GroenLinks wil graag, ondanks dat het lastig is, nu de integrale afwegingen maken die we zouden maken. Geen gestruisvogel en hopen dat het overwaait. We hopen dat de andere partijen dit ook durven. Kiezen, prioriteiten stellen,
daadkracht tonen.