Op 13 april heeft Groenlinks wethouder Elly Fens een toelichting gegeven over de veranderingen in het sociaal domein tijdens een contact commissie vergadering in Wijdewormer.

Uit de vragen die vooraf zijn ingediend, blijkt dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de nieuwe taken, die de gemeente vanaf 1 januari 2015 heeft op het gebied van zorg en jeugdzorg. In dit artikel probeert Elly meer duidelijkheid te verschaffen. Het gaat niet alleen om onduidelijkheid, maar veel mensen vragen zich af:

  • krijg ik na 1 januari nog wel de zorg, die ik nodig heb
  • als ik niet meer naar een verpleeghuis kan, wie zorgt er dan voor mij.
  • als ik ouder wordt, wil ik zo lang mogelijk in mijn eigen huis blijven wonen. Wie helpt mij, als ik het zelf niet meer kan, mijn kinderen wonen ver weg en hebben drukke banen.

 

Recht op zorg/Keukentafelgesprek

Vanaf 1 januari bestaat er geen recht op zorg. Wat betekent dat in de praktijk.

Dat betekent dat u niet kunt zeggen: ik kan niet goed meer lopen, gemeente zorgt u maar voor een scoot-mobiel, mijn kind heeft dyslexie, gemeente ik heb recht op begeleiding en zorgt u daar maar voor. Als inwoners roepen: ik heb recht op en gemeente zorg er maar voor, is niet meer aan de orde.

Dat betekent echter niet dat er geen hulp voor u is, als die hulp echt nodig is en andere oplossingen niet voorhanden zijn. Wat houdt dat in. Stel u gaat ieder week een middag bridgen in het Verenigingsgebouw. U wordt wat slechter ter been en u denkt een scootmobiel zou handig zijn. De gemeente kijkt samen met u, welke hulp passend is. In een zg. keukentafelgesprek wordt bekeken, hoe uw situatie is. Woont u alleen of met een partner. Is er een eigen auto en heeft u een rijbewijs. Als u geen rijbewijs heeft, is het dan mogelijk dat uw partner u naar de bridgemiddag brengt of als dat niet mogelijk is, gaat een van de buren naar dezelfde bridgemiddag. Mogelijk kunt u gebruik maken van de wijkbus etc. Het komt erop neer, dat in overleg met u wordt gezocht naar een passende oplossing. Dat geldt niet alleen voor hulpmiddelen of aanpassingen in huis, maar ook als het gaat om begeleiding/dagbesteding/huishoudelijke hulp etc. Bijv. u wordt ouder, woont samen met uw partner in uw eigen huis, uw partner heeft de ziekte van Parkinson en u begeleidt hem zo goed mogelijk, maar het valt niet mee. Ook in deze situatie gaat de gemeente met u in gesprek, in een zg. keukentafelgesprek. De gemeente wil dan weten waar heeft uw echtgenoot hulp bij nodig heeft, wat kunt u zelf wel en wat kunt u zelf niet als mantel-zorger. Zijn er kinderen of buren, die bij kunnen springen. Als duidelijk is, dat er hulp nodig is, dan kan de gemeente u ondersteunen via de mantelzorgconsulente, die werkt in het Dienstencentrum. De mantelzorgconsulente zal in dat geval regelmatig bij u thuiskomen en zij beoordeelt welke zorg passend is, zodat u samen met uw echtgenoot thuis kan blijven wonen. Daarnaast ondersteunt de consulente ook de mantelzorger zelf, bijv. via respijtzorg, een vrijwilliger neemt uw plaats als mantelzorger in, zodat u iets voor uzelf kan gaan doen. Of u gaat deelnemen in een ontmoetingsgroep waar mantelzorgers elkaar ontmoeten, het is zinvol om te horen waar mensen in dezelfde positie tegenaan lopen.

Welke nieuwe taken heeft de gemeente vanaf 1-1-2015

Jeugdzorg

Dat is een geheel nieuwe taak voor de gemeente. De gemeente biedt hulp en zorg aan jongeren en hun ouders bij gedrags- en opvoedproblemen, problemen die voortvloeien uit een verstandelijke beperking, psychische problemen, problemen i.v.m.  een vechtscheiding etc. Ook kinderen die te maken krijgen met jeugdbescherming en jeugdreclassering vallen daaronder. Over het algemeen gaat het over hulp aan kinderen die thuis wonen, maar ook kinderen die pleegzorg nodig hebben of in een instelling wonen. Er kan ook sprake zijn van een maatregel van de kinderbescherming of kinderen die in aanraking zijn gekomen met justitie en begeleid worden door de jeugdreclassering. Ook het meldpunt Kindermishandeling valt onder de gemeente.

WMO

Sinds 2007 wordt de WMO al door de gemeente uitgevoerd. De WMO is derhalve al bekend terrein voor de gemeente, het  dan om woningaanpassingen /huishoudelijke hulp /aanvullend openbaar vervoer/hulpmiddelen etc. Per 1 januari 2015 zijn er nieuwe WMO taken bijgekomen. Wat zijn die nieuwe taken:

  • dagbesteding van mensen met een geestelijke beperking/dementerenden
  • begeleiding van bijv. mensen met een licht verstandelijke beperking
  • beschermd wonen, mensen die niet zelfstandig kunnen wonen, bijv. psychiatrisch patiënten of mensen met forse geestelijke beperkingen.

Toegang tot jeugdhulp/zorg

Als u zorg nodig heeft voor u zelf, een familielid of een kind dan meldt u zich bij de gemeente. U belt met het gemeentehuis of u meldt zich aan via de website. De WMO zorg wordt geboden via het WMO loket en het sociale team. De jeugdzorg via het jeugdteam. U gaat dus altijd naar de gemeente, u hoeft niet naar omringende gemeentes.

Wie zitten er in het jeugdteam en wat doet het jeugdteam. De gemeente heeft samen met Oostzaan een jeugdteam. In dat jeugdteam zitten specialisten van diverse organisaties op het gebied van jeugdzorg, zoals psychologen basis en GGZ, jeugd-verpleegkundige, jeugdhulpspecialist, opvoedondersteuners en ondersteuner voor ouders en kinderen met geestelijke beperking of psychiatrische stoornis. Het komt erop neer, dat er dusdanige deskundigen in het jeugdteam zitten, dat zij zelf een diagnose kunnen stellen, alsook zelf begeleiding/behandeling kunnen bieden. Hulp die voorheen door bijv. GGZ werd geboden, kan nu door het jeugdteam zelf worden geboden; dat betekent dat een kind sneller ondersteuning op maat kan worden geboden. Mocht hulp nodig zijn, die dermate specialistisch is, dat het jeugdteam deze hulp niet zelf kan bieden, dan wordt doorverwezen naar een regionale instelling, bijv. Triversum die psychiatrische hulp biedt, of een plek voor een kind dat door de kinderrechter uithuis is geplaatst.etc. Regionale hulp heeft de gemeente samen met de 9 gemeentes Zaanstreek-Waterland ingekocht. Die regionale inkoop betekent niet dat u  zich bij een regiogemeente moet melden. Als er hulp nodig is, dan loopt dat altijd via de gemeente.

Toegang tot WMO/zorg

Als u WMO zorg nodig heeft, hulpmiddelen/dagbesteding/AOV etc., dan meldt u zich bij de gemeente, en wel het WMO loket. U belt de gemeente of laat een melding achter op de website. Eerst gaat het WMO team kijken of zij de zorgmelding zelf kunnen afwikkelen. Dat doen zij aan de hand van de zg. zelfredzaamheidsmatrix. Stel u meldt dat u problemen heeft met traplopen. Aan de hand van de zelfredzaamheidsmatrix wordt dan beoordeeld of het alleen een lichamelijk probleem is, als duidelijk wordt dat er ook problemen zijn op andere terreinen, wellicht een begin van dementie, dan wordt de melding besproken in het sociaal team. In het sociaal team zitten naast de consulenten WMO en Soza de mantelzorgconsulente Dienstencentrum, een deskundige van MEE t.b.v. ondersteuning mensen met geestelijke beperking/psychiatrisch patient en Alg. Maatschappelijk Werk. Zij beoordelen in 1e instantie de hulp mogelijkheden en wie e.e.a. als regisseur op zich gaat nemen. Vervolgens wordt een afspraak gemaakt t.b.v. het zg. keukentafel-gesprek en wordt concreet gekeken welke hulp passend is.

Ook hier is het zo, dat de hulp hetzij door de WMO consulenten, dan wel het sociale team wordt geboden.  Als dat niet mogelijk blijkt, wordt doorverwezen, bijv. dagbesteding voor dementerenden of beschermd wonen. Bij een melding beschermd wonen zal de zaak gezien de ernst altijd worden doorverwezen naar in dit geval Zaanstad, die als centrumgemeente beschermd wonen uitvoert.

Veilig Thuis

Voor 1 januari 2015 was de gemeente al verantwoordelijk voor Steunpunt Huiselijk Geweld. Vanaf 1 januari 2015 is daarbij gekomen Algemeen Meldpunt Kindermishandeling. E.e.a. is regionaal gekoppeld en onder gebracht onder de naam Veilig Thuis bij de GGD. Dus meldingen over kindermishandeling en huiselijk geweld komen terecht bij Veilig Thuis. Daar wordt een 1e beoordeling gedaan en een aanbod tot hulp. Als er daadwerkelijk hulp moet worden geboden in een gezin kan dat weer via de gemeente lopen.

Dienstencentrum

De gemeente biedt ook hulp via het Dienstencentrum. De eisen om opgenomen te worden in een verpleeghuis zijn verzwaard. Mensen willen ook zelf langer thuis blijven wonen. De gemeente moet ervoor zorgen dat dit ook mogelijk is. Dienstencentrum biedt hulp op allerlei terrein, bijv. klusjes in en rondom huis, ondersteuning als mantelzorger, hulp bij financiele administratie/boodschappen/bij ziekte en ongemak, vervoer bijv. de wijkbus. Er zijn ook ontmoetingsgroepen waar u mensen in gelijkwaardige situaties kunt ontmoeten, samen eten/wat drinken. Er is een telefooncirkel georganiseerd, mensen worden dagelijks gebeld om na te gaan of het goed met ze gaat. Het Dienstencentrum zal gevestigd worden met Scwo en de bibliotheek in de MFA centrum Wormer. Het Dienstencentrum zal haar aanbod de komende jaren gaan uitbreiden, m.n. om ervoor te zorgen dat inwoners ook langer en op een goede manier thuis kunnen blijven wonen.

Financieel

Of het om jeugdzorg gaat of WMO zorg, de gemeente draagt zorg voor de betaling. Soms zal aan inwoners een eigen bijdrage worden gevraagd. Als een kind hulp krijgt buiten het eigen gezin, zijn ouders verplicht een eigen bijdrage te betalen, die eigen bijdrage wordt geïnd door het CAK. Ook voor WMO voorzieningen kan een eigen bijdrage gevraagd worden, bijv. voor de huishoudelijke hulp.

Zorgcontinuiteit/Overdracht gegevens

De gemeente heeft vanaf 1 januari nieuwe taken op het gebied van zorg en jeugdzorg. Dat betekent niet dat de zorg die mensen hebben per 1 januari is beëindigd. Zorgcontinuiteit is geregeld, inwoners behouden de zorg die men had en indien een indicatie in 2015 afloopt vindt herbeoordeling plaats. Met een uitzondering voor beschermd wonen lopen de voor 1-1-2015 afgegeven indicaties voor 1-1-2016 af.  Alle nieuwe WMO cliënten hebben voor 1 januari bericht ontvangen van de gemeente over de veranderingen met de melding dat een gesprek met de gemeente wordt geregeld.

T.b.v. de zorgcontinuïteit zijn cliëntgegevens door de oude zorgaanbieders overgedragen aan de gemeente.

Scheidslijn WMO Zorg/ziektekostenverzekering/Wet Langdurige Zorg

De gemeente regelt de zorg die valt onder de Jeugdwet en de WMO. Als mensen opgenomen worden in een verpleeghuis dan valt dat onder een andere wet, omdat mensen gedurende 24 uur zorg nodig hebben (de Wet Langdurige Zorg)

Palliatieve zorg thuis valt weer onder de ziektekostenverzekering, waarschijnlijk omdat dit wordt gekwalificeerd als ziektekosten.

Bezwaar maken

Gemeente geeft een beschikking af en daar kan bezwaar tegen worden gemaakt.